جواب معرکه
1-در زمان عباسیان چگونه شرایط برای تشکیل سلسله های ایرانی بوجود آمد؟
پاسخ: خلافت عباسیان پس از یک قرن فرمانروایی، ضعیف شد و خلفا در اداره قلمرو پهناور خود ناتوان بودند. از اینرو، شرایط مناسبی برای تشکیل سلسله های ایرانی به وجود آمد
2-در زمان سلطه عباسیان بر ایران (بین قرن 3 تا 5 هجری ) کدام سلسله ها بر برخش هایی از ایران حکمت می کردند؟
پاسخ: سلسله های طاهریان، صفاریان، علویان، سامانیان و آل بویه ،مهمترین سلسله های ایرانی بودند که در فاصله قرن های سوم تا پنجم هجری بر بخشهایی از ایران حکومت می کردند. این سلسله ها به جز علویان طبرستان، ریشه و تبار ایرانی داشتند. آنها به تدریج به حکومت عباسیان بر ایران پایان دادند.
-سلسله های طاهریان ، صفاریان ،علویان ، سامانیان و آل بویه چگونه به قدرت رسیدند و روابط آنها با خلفای عباسی چگونه بود؟
پاسخ: *طاهر ذوالیمینین مؤسس سلسله طاهریان و امیر اسماعیل سامانی مؤسس سلسله سامانیان به فرمان و تأیید مأمون عباسی به قدرت رسیدند . رابطه دوستانه با خلیفه داشتند و در اداره امور مستقل بودند.
*یعقوب لیث مؤسس سلسله صفاریان بدون اجازه خلیفه عباسی وبا حمایت مردم و گروه عیاران به قدرت رسید و او دشمن خلیفه بود.
*علویان به دلیل پیروی از مذهب شیعه از حکومت عباسیان اطاعت نمی کردند و دشمن خلیفه عباسی بودند.
*آل بویه پس از تصرف بغداد خلفای عباسی را مجبور به اطاعت از خود کرد.
4-کدام سلسله ها پیرو مذهب شیعه بودند و چه اقداماتی انجام شد؟
پاسخ: علاوه بر علویان طبرستان، آل بویه نیز پیرو مذهب شیعه بودند. در دوران حکومت آنها، معارف و فرهنگ شیعه در ایران مورد توجه قرار گرفت و گسترش یافت به دستور فرمانروایان آل بویه به خصوص عضدالدوله که مشهور ترین فرمانروای آل بویه بود، حرم مطهر امامان : در نجف، کربلا و کاظمین بازسازی شد و مراسم روز عید غدیر و مجالس سوگواری امام حسین(ع) با شکوه برگزار می شد.
5-تأثیر اسلام بر فرهنگ ایرانی و تأثیر دانشمندان ایران بر اسلام چگونه بود؟
پاسخ: اسلام روح و جان تاز های به جامعه و فرهنگ ایرانی دمید و به آن تحرک و پویایی خاصی بخشید. ایرانیان سابقه ای طولانی در علم و دانش و هنر داشتند؛ آنان پس از پذیرش اسلام، از تمام توان و استعداد خود برای پیشرفت و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی،استفاده کردند . ایرانیان مسلمان در تأسیس و گسترش معارف اسلامی، علوم انسانی و علوم تجربی، هنر و ادبیات پیشگام بودند
6-عالمان و دانشمندان مسلمان ایرانی در چه رشته هایی آثار سودمندی ارائه کردند؟
پاسخ: در معارف اسلامی، تفسیر قرآن ، فلسفه، تاریخ، جغرافیا و موسیقی ایرانیان حتی در زبان و ادبیات عربی نیز پیشتاز بودند و قواعد صرف و نحو و دستور زبان و ادبیات عربی توسط ادیبان ایرانی تدوین شد .
7-افرادی چون عبدالله بن مُقَّفَع در انتقال میراث ادبی و تاریخی ایران باستان به جامعه اسلامی در قرون نخست هجری چه نقشی داشتند؟
پاسخ: نویسندگان و مترجمان ایرانی مانند عبدالله بن مُقَّفَع [مشهور به روزبه ایرانی]، کتاب هایی را در موضوع تاریخ پادشاهان و قهرمانان کهن ایران و نیز اندرزنامه ها و آداب کشورداری از زبان پهلوی به زبان عربی ترجمه کردند.
8-کدام سلسله ها نقش بیشتری در رونق و شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی داشتند؟
پاسخ: سامانیان و آل بویه بیشتر فرمانروایان این سلسله ها به علم و ادب علاقه مند بودند و برای عالمان، دانشمندان و ادیبان، ارزش و احترام فراوانی قائل می شدند . پایتخت این سلسله ها، مرکز دانش و محل پژوهش بزرگان علم و ادب بود . وزیرانی که در آن زمان امور کشو
